از دلیل تا درمان تب دانگ - وبلاگ مایکروتاچ

به گزارش وبلاگ مایکروتاچ، تب دانگ (Dengue fever) به وسیله پشه هاى آئدس (Aedes Mosquitoes) منتقل مى گردد. این بیماری در صورتی که به موقع تشخیص داده نگردد و برای درمان آن اقدام مناسب صورت نگیرد، در مدت زمان کوتاهی، فرد مبتلا را با خطر مرگ روبرو می نماید. به همین علت بسیاری از پزشکان این بیماری را تب استخوان شکن (Breakbone fever) می نامند.

تب دانگ چیست؟

این بیماری با نام های دیگری همانند تب دنگی و تب استخوان شکن هم شناخته می گردد و عامل انتشار آن پشه آئدس است. این بیماری معمولا در منطقه ها گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا رخ می دهد. بیماری دنگی خفیف، باعث تب شدید و علائم شبیه آنفولانزا می گردد. ولی در موارد شدیدتر می تواند خطرناک تر باشد و زندگی فرد را تهدید کند.

سالانه میلیون ها مورد از عفونت دنگ در سراسر دنیا رخ می دهد. تب دنگ بیشتر در جنوب شرقی آسیا، جزایر غربی اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و آفریقا شایع است. اما این بیماری به منطقه ها جدیدی از جمله اروپا و منطقه ها جنوبی ایالات متحده آمریکا هم توسعه پیدا نموده است. با اینکه تب دانگ در ایران خیلی شایع نیست، ولی پشه آئدس در مرزهای جنوبی و شرقی ایران دیده می گردد و باید مراقب خطرات آن ها باشیم.1

دلیل ایجاد تب دانگ

چهار ویروس وجود دارند که باعث تب دانگ می شوند. همه آن ها به وسیله گونه ای از پشه ها معروف به آئدس منتشر می شوند. این ویروس ها بین 100 تا 800 سال پیش از میمون ها به انسان رسیدند. اما تا اواسط قرن بیستم بیماری دانگ همچنان یک مشکل جزئی بود. این ویروس از آفریقا نشات گرفته است، با این حال امروزه در منطقه ها گرمسیری در سراسر دنیا، به ویژه در نواحی پر جمعیت انسانی یافت می گردد.

ویروس از پشه آلوده به انسان منتقل می گردد. یک پشه فردی را که به ویروس دنگی آلوده است، گاز می گیرد و وقتی پشه شخص دیگری را نیش می زند، بدین ترتیب ویروس منتقل می گردد. ممکن است شما بیش از یک بار به این بیماری مبتلا شوید که معمولا بار دوم خطرناک تر است و شاید علائم خود را شدیدتر نشان دهند.

تب دانگ بیشتر در منطقه ها نیمه گرمسیری و گرمسیری مانند آمریکای مرکزی و جنوبی، منطقه های از آفریقا، منطقه های از آسیا، کارائیب و اقیانوس آرام شایع است. برخلاف مالاریا، بیماری دنگی ممکن است در منطقه ها شهری و روستایی اتفاق بیفتد. اما تحقیقات منتشر شده در سال 2011 نشان می دهد که شیوع آن در منطقه ها روستایی بیشتر است.1

علائم ابتلا به بیماری تب دانگ

بسیاری از افراد، به ویژه بچه ها و نوجوانان، ممکن است هیچ علائم یا نشانه هایی را در طی یک فرم خفیف بیماری دانگ تجربه ننمایند. هنگامی که علائم رخ می دهد، معمولاً چهارتا هفت روز پس ازاینکه شما به وسیله یک پشه آلوده می شوید، علائم آغاز می گردد.

تب دنگی باعث بروز تب بالای 104 F (40 درجه سلسیوس) و حداقل دو مورد از علائم زیر می گردد:

سردرد

درد عضله، استخوان و درد مفصلی

حالت تهوع

استفراغ

درد پشت چشم ها

تورم غدد لنفاوی

راش

بیشتر افراد مبتلای به این بیماری طی یک هفته یا بیشتر بهبود می یابند. در بعضی موارد، علائم بدتر می شوند و می توانند منجر به علائم تهدیدنماینده زندگی شوند. رگ های خون اغلب آسیب دیده و نشت می نمایند و تعداد سلول های تشکیل دهنده لخته (پلاکت ها) در جریان خون شما کاهش می یابد. این امر می تواند در اثر نوع شدید بیماری تب دانگ، تب خونریزی دهنده دانگ، یا سندرم شوک دنگ باشد.

علائم و نشانه های تب خونریزی دهنده دانگ یا فرم شدید بیماری تب دانگ که یک اورژانس پزشکی و تهدیدنماینده زندگی است، عبارت است از:

درد شدید شکمی

استفراغ مکرر

خونریزی از لثه یا بینی شما

وجود خون در ادرار، مدفوع یا استفراغ

خونریزی زیرپوستی که ممکن است مانند کبودشدن به نظر برسد.

تنفس سخت یا سریع

پوست سرد یا مرطوب شوک

خستگی

تحریک پذیری یا بی حوصلگی.2

عوامل خطر تب دانگ

- مسافرت به منطقه ها درگیر

در آسیای جنوبی، سنگاپور، هند، در غرب جزایر اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و کارائیب دیده شده است.

- قبلا به تب دانگ مبتلا شده اید

عفونت قبلی با ویروس تب دانگ، احتمال علائم شدید را افزایش می دهد. این مسئله به خصوص برای بچه ها حائز اهمیت می باشد.

تب، کسالت و بی حالی غیرطبیعی، سردرد، دردهای عضلانی، التهاب حلق، اسهال و استفراغ، کهیر و گاهی خونریزی از علائم ابتلا به بیماری تب دانگ هستند. بسیاری از این علائم شبیه به علایم یک سرماخوردگی عادی است.3

درمان تب دانگ

هیچ داروی خاصی برای درمان تب دانگ وجود ندارد. اگر فکر می کنید بیمار شده اید، باید از داروهای تسکین دهنده درد، مثل استامینوفن بهره ببرید. از داروهای آسپرین که می تواند باعث بدتر شدن خونریزی گردد، خودداری کنید. بعلاوه باید استراحت کنید، مایعات زیادی بنوشید، تب شدید و استفراغ می تواند بدن را کم آب کند. فرد باید از آب تمیز و بطری ایده آل به جای آب شیر استفاده کند.

اگر بیمار نتواند مایعات را با دهان بنوشد، باید آن ها به وسیله تزریق مایعات داخل وریدی استفاده کند. گاهی در موارد شدیدتر برای بیماران مبتلا به کم آبی شدید، انتقال خون توصیه می گردد. اگر در 24 ساعت اول پس از پایین آمدن تب احساس بدتر شدن می کنید، سریعا به بیمارستان مراجعه کنید تا از نظر عوارض ثانویه آنالیز شوید.1

راه های پیشگیری از تب دانگ

برترین راه پیشگیری از بیماری دانگ، جلوگیری از گزش به وسیله پشه های آلوده است. به ویژه اگر در منطقه گرمسیری زندگی می کنید یا به آن جا سفر نموده اید، این موضوع اهمیت بیشتری دارد. این مساله شامل محافظت از خود و کوشش برای پایین نگه داشتن جمعیت پشه ها است.

در سال 2019، سازمان غذا و دارو آمریکا واکسنی به نام Dengvaxia را تایید کرد تا از بروز این بیماری در نوجوانان 9 تا 16 ساله که قبلا به بیماری دانگ آلوده شده اند، جلوگیری کند. اما در حال حاضر واکسن تب دانگی برای جلوگیری از ابتلای مردم وجود ندارد.

در نتیجه سازمان بهداشت دنیای تاکید می نماید که برای منطقه ها پر خطر، واکسن به تنهایی ابزاری موثر محسوب نمی گردد. پیشگیری از گزش پشه ها و کنترل جمعیت آن ها هنوز هم روش اصلی جلوگیری از شیوع تب دنگی است. بنابراین برای محافظت از خود کارهای زیر را انجام دهید:

حتما از تهویه مطبوع بهره ببرید.

حتی در داخل منزل هم از مواد دافع پشه بهره ببرید. آن را با حداقل 10 درصد غلظت به کار ببرید.

هنگام بیرون بودن از پیراهن های آستین بلند و شلوارهای بلند که در جوراب ها فرو رفته اند، بهره ببرید.

اطمینان حاصل کنید که پنجره و درب ایمن و بدون سوراخ هستند. اگر تهویه هوای مناسبی وجود ندارد، حتما از پشه بند بهره ببرید.

برای کاهش جمعیت پشه ها، باید مکان هایی که در آن پشه ها فراوری مثل می نمایند را از بین ببرید. این ها شامل لاستیک های قدیمی، قوطی یا گلدان هایی هستند که باران را جمع می نمایند. آب حمام پرندگان و ظروف آب حیوانات خانگی را به طور منظم عوض کنید.

پرده های درب و پنجره را طوری قرار دهید که از ورود پشه ها به داخل جلوگیری نمایند.

صابون ها و عطرهای بسیار معطر ممکن است پشه ها را به خود جلب کند، پس از رایجه ها خیلی استفاده نکنید.

سعی کنید در وقت سحر، غروب و اوایل شب، بیرون و در فضای باز نباشید.

پیشگیری از گزش پشه ها و کنترل جمعیت آن ها هنوز هم روش اصلی جلوگیری از شیوع تب دنگی است.

آب راکد یکی از مهم تری بخش هایی است که به فراوری مثل بیشتر پشه ها یاری می نماید، در نتیجه برای کاهش خطر فراوری پشه در آب راکد می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

آب اضافی را از صفحات گلدان خارج کنید.

سطل های آبیاری را برگردانید و آن ها را در زیر سقف نگهداری کنید تا آب نتواند در آن ها جمع گردد.

خاک گیاهان را طوری در گلدان قرار دهید تا از تشکیل گودال ها در سطح جلوگیری گردد.

اطمینان حاصل کنید که زهکش های قفل مسدود نشده اند و گیاهان گلدان و سایر اشیا را روی آن ها قرار ندهید.

از تله های آبشار غیر سوراخ دار بهره ببرید و شیرهای ضد پشه نصب کنید.

آب گلدان ها را هر روز عوض کنید و داخل آن ها را بشویید.

از انسداد برگ ها جلوگیری کنید تا باعث راکد شدن آب نشوند.

هنگام پیک نیک و برپایی چادر، منطقه ای را انتخاب کنید که از آب راکد دور باشد.3

پینوشتها

1.www.darmankade.com

2.www.redmag.ir

3.www.barkhat.news

منبع: راسخون