رونمایی از دو کتاب فعالیت های ادبی و هنری سحابی - وبلاگ مایکروتاچ

به گزارش وبلاگ مایکروتاچ به نقل از روابط عمومی موزه هنرهای معاصر تهران، در این مراسم هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی و هنرمندانی از جمله: مرتضی گودرزی دیباج، ایرج اسکندری، همایون سلیمی، عباس مشهدی زاده، عباس میرهاشمی، آرمان استپانیان، محمدرضا فیروزه ای، سهراب هادی، غلامرضا نامی، علیرضا کریمی صارمی، مینو اسعدی، گیلدا بریمانی، جلال متولی، محمدحسین عماد، هادی منتظری، وحید ملک و ... حضور داشتند.

احسان آقایی، رییس موزه هنرهای معاصر تهران در ابتدای افتتاحیه این نمایشگاه با گرامی داشت یاد ایران درودی، گفت: موزه هنرهای معاصر تهران در بخشی از برنامه های خود باید به افراد و جریان هایی بپردازد که حق آنهاست که برنامه هایی برای آن ها تدارک دیده گردد؛ اما با توجه به زمان بندی و برنامه های امکان برگزاری برنامه های محدود به بسیاری از این افراد توجه نشده است. در برنامه ریزی نو، فضای موزه به دو نمایشگاه اختصاص پیدا می نماید و به این ترتیب امکان برگزاری نمایشگاه های بیشتری فراهم می گردد.

آقایی ادامه داد: نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی اولین رویداد از این دست نمایشگاه هاست که با همکاری بخش خصوصی برگزار می گردد. بخش اجرایی نمایشگاه کاملا به وسیله گالری مژده اجرا شده و فکر می کنم تجربه موفقی خواهد بود. در همه جای جهان گالری ها و نهادهایی در فضای هنرهای تجسمی که فعالیت های مالی انجام می دهند، به مسائل پژوهشی نیز توجه دارند و حالا گالری مژده نیز به یک پروژه فرهنگی و هنری پرداخته و سرمایه گذاری نموده است. امیدوارم این فرایند ادامه داشته باشد و بتوانیم با همکاری بخش خصوصی نمایشگاه های شایسته ای در موزه برگزار کنیم.

پس از آن مژده طباطبایی، کیوریتور نمایشگاه و مدیر گالری مژده گفت: قبل از هرچیز یادی می کنم از ایران درودی که امروز از موزه هنرهای معاصر به خانه ابدی بدرقه شد. او به من قول داده بود که در افتتاحیه این نمایشگاه حضور خواهد داشت و به نوعی به قول خود وفا کرد و امروز سه شنبه در موزه هنرهای معاصر بود.

طباطبایی اضافه کرد: از دو سال پیش که بزرگداشت مهدی سحابی با نمایشگاه پس از 10 سال در گالری مژده برگزار گردید، مصمم شدیم با همکاری موزه هنرهای معاصر تهران کتابی درباره مهدی سحابی آماده کنیم و نمایشگاهی جامع از آثار او برگزار کنیم. با توجه به اینکه گالری برنامه های خاص خود را داشت و شرایط کرونا هم پیش آمد، پیش بردن این پروژه کار خیلی سنگینی بود؛ اما به لطف خانواده و بنیاد سحابی و همکارانم در گالری مژده این پژوهش ها انجام شد.

مدیر گالری مژده ادامه داد: هرچه بیشتر در مدارک و زندگی هنری مهدی سحابی جستجو کردیم، با دریایی از اطلاعات و منابع روبرو شدیم که قبلا پیش بینی ننموده بودیم. یعنی بر این باور نبودیم که با چنین هنرمند متکثری روبرو خواهیم شد که در هر کدام از شاخه های هنری به این شکل فعالیت نموده و وقتی وارد هر کدام از شاخه های آن شدیم دیدیم انتهایی برای آن نیست. به همین علت با توجه به محدودیت زمانی و محدودیت صفحات کتاب ناچار شدیم به اندازهی از اطلاعات بسنده نموده و کتاب را در نقطه ای به خاتمه برسانیم.

طباطبایی ادامه داد: انتشارات نظر ده سال پیش کتابی را برای مهدی سحابی چاپ کرد که در زمان خودش کتاب خیلی خوبی بود، اما این بار وقتی با موزه هنرهای معاصر قرارداد یک کتاب را امضا کردیم، هدف خود را در اتصال جهانی ادبی مهدی سحابی به جهانی تصویری و تجسمی او متمرکز کردیم. بسیاری از اهالی هنر اصلا نمی دانستند که مهدی سحابی نقاش، مجسمه ساز و عکاس است و او را فقط در نوشته هایش می شناختند.

طباطبایی اضافه کرد: در منابعی که خانواده سحابی در اختیار ما قرار دادند متوجه شدیم که آثار سحابی فرایند پژوهشی داشته و او با برنامه ریزی خاصی مجموعه های مختلف خود را کار و از آن ها مستندسازی می نموده است تا بتواند در مراحل بعدی دوباره به آن ها مراجعه کند. طبیعتاً استفاده از این منابع برای ما بسیار ارزشمند بود. توانستیم اندازه زیادی از عکس های سحابی را اسکن و بازسازی کنیم که بخشی از آن ها مجموعه آثار دیده نشده مهدی سحابی از دوران انقلاب است. در بخشی از عکس ها نیز پایه و ریشه نقاشی های سحابی در دوره های بعدی دیده می گردد، از ماشین قراضه ها تا دیوارنوشته ها و... نمونه هایی در همین عکس ها دیده می گردد. در نهایت به علت محدودیت فضا ناچار بودیم از مجموع آثار او تعداد محدودی کار انتخاب کنیم و در معرض دید مخاطبان قرار دهیم.

پس از آن مهدی حسینی با بیان اینکه سال 1352 با مهدی سحابی آشنا شده و با بیان خاطراتی از او، گفت: نخستین نمایشگاهی که سحابی به صورت انفرادی برگزار کرد در سال 69 با موضوع ماشین های قراضه بود. وقتی به آن کارها نگاه می کنم می بینم مهدی سحابی با چه خلاقیت و درایتی موضوع جنگ را در این آثار آشکار کرد. حمله به ایران و کوششی که برای از بین بردن یک فرهنگ صورت گرفت، در این ماشین های قراضه دیده می گردد و آن سختی را که به ما تحمیل شد نه در قالب یک شعار، بلکه به صورت تغزلی در کارش مطرح نمود.

در نقاشی می توان یک برخورد متظاهرانه داشت که خیلی زود پیغام را اعلام می نماید و یا برخورد درونی داشت که در فکر مخاطب تأثیر می گذارد. فکر می کنم کاری که سحابی در این مجموعه انجام داد استثنایی و منحصربه فرد است.

حسینی ادامه داد: آنالیز شخصیت و فعالیت های مهدی سحابی یادآور بزرگانی است که چند قرن پیش در چندین رشته تبحر داشتند. در آن دوران رشته های مختلف چندان عمیق نبودند اما در دوران معاصر گستردگی رشته های مختلف باعث شده است که افراد فقط روی یکی از آن ها بتوانند تمرکز نمایند. ولی وقتی به شخصیت مهدی سحابی و مجموعه فعالیت های او نگاه می کنم می بینم آنچه در فکر خود داشت باعث شد نه در یک رشته که در چندین رشته فعالیت نموده و در کنار همه اینها انسانی افتاده بود.

حسینی اضافه کرد: برای کتابی که امروز رونمایی می گردد زحمت زیادی کشیده شده و مجموعه ای گردآوری شده است که در خور شخصیت مهدی سحابی است. مقالاتی که درباره او و آثارش نوشته شده بسیار قابل توجه است و باید به گالری مژده و همه افرادی که در گردآوری این کتاب سهم داشتند تبریک بگویم.

پس از آن سهراب احمدی کیوریتور بخش ادبی نمایشگاه به بیان توضیحاتی درباره فعالیت های ادبی سحابی پرداخت و در ادامه مجید سحابی، بنیان گذار بنیاد مهدی سحابی و برادر این هنرمند، گفت: پس از فوت مهدی در سال 88 مدتی درگیر مسائل روحی بودیم و پس از آن اولین اقداماتی که برای بزرگداشت او صورت گرفت برگزاری چند نمایشگاه از آثارش بود. اما این برنامه ها برای نمایش گستره کاری او کفایت نمی کرد و تصمیم گرفتیم کارهای مهدی را بهتر به مخاطب بشناسانیم. بنابراین با گالری های مختلف مذاکره کردیم و در نهایت با گالری مژده به توافق رسیدیم زیرا خانم طباطبایی نیز دیدگاه پژوهشی و تحقیقی درباره کارهای مهدی داشت.

سحابی ادامه داد: علت عمده توجه من به کار پژوهشی آن بود که مهدی را اغلب افراد جامعه تنها به عنوان مترجم می شناختند، اما آثاری که از او به جای مانده بود نشان می داد که نباید تنها به آن بخش اکتفا کرد و باید کوشش می کردیم تا آثار هنری مهدی را بهتر معرفی کنیم. دوستان در گالری مژده کاری کردند تا جوانب مختلف کاری مهدی دیده گردد و کتابی که منتشر شده است به خوبی از عهده این کار برآمده است. هرچند که فکر می کنم بخش هایی از فعالیت های برادرم مانند روزنامه نگاری، نوشتن داستان و عکاسی همچنان مورد توجه قرار نگرفته است و در فرصت های دیگر می توان روی این موضوعات هم کار کرد.

در خاتمه این مراسم از دو کتاب پیرامون فعالیت های هنری و ادبی مهدی سحابی رونمایی شد.

سپس نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی با 126 از این هنرمند افتتاح شد. علاقه مندان برای بازدید از نمایشگاه مروری بر آثار مهدی سحابی می توانند تا 28 آذرماه به موزه هنرهای معاصر تهران مراجعه نمایند.