آزادی شهروندان؛ قربانی آزادی سگ های شکاری
به گزارش وبلاگ مایکروتاچ، خبرنگاران؛ گروه جامعه - ساناز باقری راد: این روزها شاید بسیاری از افراد جامعه، عبور سگ و گربه های خانگی از کنار خود را در معابر عمومی یا دیدن سگی که سر خود را از پنجره خودرو کناری بیرون آورده تجربه نموده باشند.
تجربه ای که شاید به تبع کوشش بعضی برای پیروی از فرهنگ غربی یا به عبارت ساده تر به دلیل غرب زدگی و از سوی دیگر ضعف در اجرای قانون بیش تر از پیش در ایران دیده می شود.
قطعا افزایش نگهداری از حیواناتی همچون سگ توسط شهروندان و تردد آن ها در اماکن عمومی به علل مختلف فرهنگی، اجتماعی و قانونی وابسته است.
آزادی شهروندان، قربانی آزادی سگها
اما اینکه کدام عامل یا مرجع، مسئول تردد آزادانه و عادی نژادهای مختلف سگ ها در خیابان های شهر است و اینکه مسئولیت نقض حریم ایمن شهروندان در اماکن عمومی بر عهده کیست و علاوه بر آن مسئول اصلی تفریط در اجرای قانون مربوط به این امر، کدام مرجع قانونی است، همگی مسائلی است که ابهام در آنها شاید مجوزی برای شهروندان و اهمال مجریان قانونی در برخورد با متخلفین شده است.
اهاقتصادی که با عدم برخورد مجریان قانونی مربوطه همراه بوده و دود آن نیز تنها به چشم شهروندان می رود.
23 آذر ماه امسال دختر بچه ای 10 ساله در پارک دریاچه لواسان مشغول دوچرخه سواری بود. بهار و خانواده وی حتی احتمال امکان وجود دو قلاده سگ شکاری بدون قلاده را در یک پارک عمومی نمی دادند.
اما در همین حین دو قلاده سگ بزرگ و شکاری از نژاد های پتیبول و ژرمن به بهار حمله نموده و کودک را از ناحیه دست و نشیمن گاه دچار آسیب شدید می نمایند. به طوریکه کودک راهی بیمارستان شده و در حال حاضر حتی با وجود گذشت زمانی نسبتا طولانی از این حادثه، دختر بچه در وضعیت بدی قرار داشته و به دلیل ترس شدید و آسیب روحی به روانپزشک مراجعه می نماید.
شاید طی سال های اخیر اتفاقاتی نظیر به این حادثه که آزادی تردد حیوانات در فضای شهری موجب آسیب های ملموس یا غیر ملموس شهروندان شده، بارها اتفاق افتاده اما به هر دلیلی رسانه ای نشده است.
قدم زدن سگها در فضای شهری قانونی است؟
اما حال سوال اینجاست که مسئول آسیب مادی و معنوی به این دختر بچه یا دیگر افرادی که ممکن است در آینده این رخداد را تجربه نمایند، کیست؟
آیا در کشور قوانینی برای منع تردد آزادانه حیوانات از جمله سگ وجود دارد و اگر وجود دارد و مجری قانون ملزم به اجرای آن است، چگونه این تعداد از سگ های متنوع هر روز در خیابان ها بدون هیچ گونه مانعی جولان می دهند؟
با نگاهی به قوانین کشور مشخص می شود که قوانین محدود نماینده برای تردد حیوانات در فضای شهری وضع شده است.
طبق ماده 688 قانون مجازات اسلامی، گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که مضر برای سلامت عمومی بوده یا نجس لعین می باشند از قبیل سگ، در اماکن، معابر عمومی و وسایل نقلیه ممنوع است و مرتکب علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون تا پنج میلیون ریال و به ضبط حیوان مذکور محکوم می شود.
بر اساس این ماده مالکین در برابر حیوانات خود مسئول بوده و باید هر نوع خسارت اقتصادی و جانی ایجاد شده از سوی حیوانات خود را به شرط وجود رابطه علیت بین اهمال افراد در نگهداری حیوان و نیز خسارات ایجاد شده، جبران نمایند.
به عنوان مثال، فردی سگ خود را بدون قلاده به خیابان می آورد و حیوان مورد نظر به شخصی دیگر آسیب وارد می نماید. در چنین شرایطی به دلیل اهمال صاحب حیوان، وی مسئول جبران خسارت وارده است.
طبق قانون حتی اگر حیوان موجب ترس، وحشت، هراس، هیجان و اضطراب فردی شده و این امر نوعا به دلیل شرایط خاص آسیب دیده مانند طفل، بیمار یا پیر بودن موجب آسیب جسمی یا روانی به وی شود، باتوجه به مبحث رفتارهای اصابتی و غیر اصابتی در قانون مجازات اسلامی، صاحب حیوان در صورت اهمال در نگهداری از آن، مسئول جبران خسارت خواهد بود.
به علاوه بر اساس ماده 522 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، متصرف هر حیوانی که از احتمال حمله آن مطلع است، باید آن را حفظ کند و اگر در اثر تقصیر وی، حیوان مزبور به دیگری صدمه وارد کند، ضامن است. این در حالی است که اگر از احتمال حمله حیوان مطلع نبوده و نامطلعی ناشی از تقصیر او نباشد، ضامن نخواهد بود.
طبق تبصره یک این ماده، نگهداری حیوانی که شخص توانایی حفظ آن را ندارد، تقصیر محسوب می شود. همچنین بر اساس تبصره 2، نگهداری از هر وسیله یا شی خطرناکی که دیگران را در معرض آسیب قرار دهد و شخص قادر به حفظ و جلوگیری از آسیب رسانی آن نباشد، مشمول حکم تبصره یک این ماده بوده و ضامن است.
بر این اساس، قوانین محدود نماینده و لازم برای ممنوعیت تردد حیوانات در اماکن عمومی وجود دارد و طبق این مواد، مجری های قانون از جمله نیروی انتظامی در صورت مشاهده حمل سگ در معابر عمومی موظف به برخورد و اجرای قانون یعنی ضبط حیوان مورد نظر و جریمه نقدی مالک آن هستند.
با وجود وضع قوانین لازم اما متاسفانه شاهد حضور نه چندان کم رنگ حیواناتی از جمله سگ در سطح شهر هستیم این در حالی است که گاهی این حیوانات در مناطقی که نیروهای انتظامی نیز حضور دارد، تردد داشته و با آن ها برخوردی نمی شود.
داستان بهار یا بهارها احتمالا اولین بار نیست که در کشور اتفاق افتاده و تا زمانی که قوانین آن به طور جدی در کشور اجرا نشود شاهد داستان های مشابه دیگری نیز خواهیم بود.
ورود سگ ممنوع
اما باید گفت حمل سگ آن هم سگ هایی با نژادهای شکاری ازجمله پتیبول و ژرمن در کشورهای دیگر ازجمله آمریکا و اروپا نیز شرایط خاصی داشته و حتی ورود آن ها به بعضی اماکن عمومی ممنوع است. در خود کشور آمریکا نیز سگ ها به ویژه سگ های پتیبول دارای قوانین بسیار سخت و خاصی بوده و نمی توانند به بسیاری از اماکن عمومی وارد شوند.
بعضی از ایالت های این کشور، نگهداری و حمل سگ پتیبول به طورکلی ممنوع نموده اند. به علاوه تردد حیوانات از جمله سگ در محیط هایی همچون، مراکز خرید، محدوده مدارس، کتابخانه ها، رستوران ها و بعضی مناطق مشخص خلاف قانون است.
به علاوه سگ ها تنها در مناطق مشخص شده و با حضور مالک خود می توانند در بعضی نقاط شهری تردد داشته باشند.
همچنین بر اساس قوانین این کشور، حیوانات از جمله سگ ها در اطراف پارک ها و مناطق بازی بچه ها به هیچ عنوان حق ورود یا تردد نداشته و تنها نگهبان پارک آن هم با شرایط خاص و مجوز قانونی می تواند به منظور انجام امور حفاظتی از سگ استفاده کند.
بر اساس قوانین کشور کانادا، ورود و حمل سگ به محوطه بازی بچه ها در پارک ها و محیط های عمومی به طور کل ممنوع بوده و تابلوی ممنوعیت ورود سگ ها در تمامی این مناطق نصب شده است.
ازجمله دیگر قوانین کانادا برای تردد سگ ها به شرایط خاص امکان حضور آن ها در فضای شهری می توان اشاره نمود.
بر اساس قوانین این کشور، حتی درصورت ورود حیواناتی از جمله سگ به پارک ها، حیوان باید لزوما قلاده داشته و بسته به دست صاحب خود باشد به علاوه در صورت عدم جمع آوری فضولات حیوان توسط صاحبش، مالک 300 دلار جریمه خواهد شد.
قوانین کشور ایرلند نیز رها کردن بدون قلاده سگ ها در فضای شهری را ممنوع نموده و انجام آن نیز 150 یورو جریمه خواهد داشت.
در استرالیا نیز سگ ها اجازه تردد آزادانه در شهر را نداشته و حق ورود به پارک، اماکن عمومی و لب ساحل را ندارند. به علاوه حتی مستاجرین نیز باید برای نگهداری هرگونه حیوان به ویژه سگ ها از صاحب خانه کسب اجازه نمایند.
سوئد نیز قوانین محدود نماینده و سخت گیرانه ای را برای سگ ها در نظرگرفته است. در کشور سوئد سگ ها و حیوانات علاوه بر محدود بودن برای حضور در فضاهای عمومی، حتی امکان ورود به وسایل حمل و نقل عمومی را نداشته و نمی توانند در مترو یا اتوبوس وارد واگن های عادی شوند.
قانون با متخلفین برخورد کند
با آنالیز قوانین کشورهای دیگر در زمینه حمل و نگهداری سگ در اماکن عمومی، روشن است که حتی در کشورهایی که از لحاظ شرعی و دینی نیز منعی برای نگهداری حیواناتی ازجمله سگ وجود ندارد، قوانین شدید و محدودنماینده اجازه ورود آزادانه حیوانات به اماکن عمومی و شهری را نمی دهد.
حال جای تعجب است که در ایران با وجود موازین شرعی مبنی بر حرام بودن نگهداری از حیوانی همچون سگ و علاوه بر آن وجود قوانین ممنوعیت تردد این حیوان در فضاهای عمومی، باز هم شاهد وجود آن در خیابان ها، پارک ها و حتی رستوران ها هستیم.
امری که حتی اگر موجب آسیب فیزیکی سگ به شهروندان نشود، با ایجاد ترس در افراد به ویژه افراد خاص مانند بچه ها، بیماران و افراد مسن می تواند موجب آسیب روانی یا معنوی و حتی صدماتی روحی و جسمی شود.
در حال حاضر نیز با رسانه ای شدن داستان حمله سگ ها به دختربچه ای 10 ساله در لواسان، انتظار می رود مراجع قضایی و مربوطه علاوه بر پیگیری این پرونده و مجازات افراد خاطی، از این پس نسبت به اجرای دقیق قوانین در این زمینه و برخورد با متخلفین جدی تر از پیش اقدام نمایند.
منبع: خبرگزاری مهر